Trong các mạch máu của cơ thể con
người có một sức ép do trái tim tạo ra gọi là Huyết Áp, để đẩy
máu chạy đến các bộ phận của thân thể. Huyết áp có thể lên hoặc
xuống trong ngày tùy theo đời sống bận rộn, lo lắng, vui buồn
vv. Khi huyết áp cao hơn mức cần thiết, mặc dù trong lúc nghỉ
ngơi, quí vị có thể bị chứng cao huyết áp. Ở xả hội Tây phương,
sở thống kê cho biết khoảng 40% dân số mắc chứng bệnh này.
Những điểm quan trọng.
Thông thường bịnh huyết áp cao không có triệu chứng rỏ rệt, đến
khi một vài bộ phận bị hư hại do sức ép liên tục của huyết áp
gây ra. Huyết áp cao phải được điều chỉnh trước khi những triệu
chứng xảy ra, bằng cách thường xuyên đo huyết áp bởi bác sỉ hoặc
dụng cụ đo huyết áp tại nhà.
Những người dể bị nguy cơ cao huyết áp.
Trong gia đình có người bị bịnh cao máu.
Quá trọng lượng và không hoặc ít tập thể dục.
Ăn thức ăn có nhiều chất muối.
Uống nhiều rượu bia.
Ðang dùng vài loại thuốc có tác dụng phụ gây tăng huyết áp.
Một số phụ nử bị tăng huyết áp do thuốc ngừa thai gây ra.
Nếu bịnh cao huyết áp không được chẩn đoán sớm hoặc không được
chửa trị đúng mức sẻ dẩn đến:
Ðột quỵ (Stroke) - mạch máu đưa đến não bị nghẹt hoặc vỡ ra.
Ðộng tim (Heart attack) - mạch máu nuôi tim bị nghẹt.
Liệt tim (Heart failure) - tim bị suy và không thể co bóp cho
máu lưu thông.
Thận hoặc/và mắt bị hư hại.
Nếu hút thuốc càng dể bị những triệu chứng trên.
Những dấu hiệu của huyết áp cao.
Thông thường bịnh huyết áp không có triệu chứng rỏ rệt nhưng
chúng ta có thể tự chẩn đoán tại nhà bằng máy đo huyết áp. Nên
gặp bác sỉ nếu quí vị có một trong các triệu chứng sau:
Huyết áp trên 140mmHg(tâm thu, systolic BP) hoặc trên 90mmHg(tâm
trương, diastolic BP).
Mắt cá chân hoặc ngón tay bị sưng.
Khó thở.
Mắt bị mờ.
Thường chảy máu mủi.
Bị nhức đầu mổi sáng.
Chửa trị.
Hiện nay có rất nhiều loại thuốc làm giảm huyết áp bác sĩ sẻ
chọn loại thuốc thích hợp nhất cho trường hợp của từng bịnh nhân.
Nhưng quan trọng nhất là nên thay đổi vài thói quen hàng ngày.
Những thói quen cần thay đổi như sau:
Giảm cân và giử trọng lượng cơ thể vừa phải.
Bớt ăn chất mỡ và muối.
Ăn nhiều trái cây, rau cải và ngủ cốc.
Giảm hoặc ngưng uống rượu.
Tập thể dục thường xuyên.
Ngưng hút thuốc.
Tập cách nghỉ ngơi làm giảm căng thẳng (relaxation).
Ðo huyết áp thường xuyên nếu trên 40 tuổi.
Uống thuốc.
Nếu những cố gắng thay đổi thói quen để làm giảm huyết áp cao
không có kết quả, bịnh nhân phải uống thuốc suốt đời.
Nếu thuốc có nhiều tác dụng phụ, nên cho bác sỉ biết để đổi loại
khác.
Ðo huyết áp thường xuyên để biết được thuốc đang uống có hiệu
quả không.
Không nên ngưng uống thuốc trước khi hỏi bác sỉ.
Một số thuốc làm bịnh nhân chóng mặt nhất là lúc thay đổi tư thế
như đứng lên vội vàng sau khi ngồi lâu.
Ðiều cần nhớ.
Hãy nhớ uống thuốc như chỉ dẩn của bác sỉ hoặc dược sỉ.
Hãy chọn thức ăn có lượng mở và muối thấp.
Hãy nhờ gia đình hoặc bạn bè nhắc nhở mình tập thói quen mới như
giảm cân, bỏ hút thuốc và tập thể dục thường xuyên.
Hỏi dược sỉ trước khi mua những loại thuốc không cần toa.
Ðừng bao giờ ngại nói những vấn đề có liên quan đến thuốc bạn
đang uống cho bác sỉ nghe.
Hãy nhớ rằng quí vị vẫn có thể sinh hoạt bình thường, chỉ cần
quí vị để ý đến các thói quen mới như kể trên.
Hội Chuyên Gia Việt Nam NSW/AUST.